Thủ tướng Chính phủ vừa yêu cầu các bộ, ngành liên quan khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật để chuẩn bị cho việc lựa chọn hình thức đầu tư và nhà đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam công trình hạ tầng được đánh giá là lớn nhất trong lịch sử Việt Nam với tổng vốn ước tính 67 tỷ USD. VinSpeed, THACO hay doanh nghiệp nào sẽ thắng?
Hoàn thiện tiêu chuẩn kỹ thuật trong tháng 10/2025
♦ Theo công văn của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, cùng các bộ, ngành liên quan, sớm hoàn thiện và công bố tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình kỹ thuật đối với tuyến đường sắt tốc độ cao.
Công tác này phải hoàn thành trong tháng 10/2025, nhằm bảo đảm quá trình lựa chọn hình thức đầu tư và nhà đầu tư diễn ra minh bạch, công bằng và cạnh tranh.
Trước đó, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Tờ trình số 1321/TTr-BTC (ngày 29/9/2025) về việc thành lập Hội đồng tư vấn để xem xét phương án đầu tư và đề xuất danh sách nhà đầu tư đủ năng lực.
VinSpeed và THACO cùng nộp đề xuất đầu tư
♦ Hiện đã có ít nhất hai tập đoàn trong nước đề xuất tham gia đầu tư dự án, gồm VinSpeed (thuộc Vingroup) và THACO (Tập đoàn Trường Hải).
Cả hai nhà đầu tư đều đưa ra tổng mức đầu tư khoảng 61,35 tỷ USD, không bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng, hạng mục sẽ do Nhà nước thực hiện.
Trong đó, 20% vốn (12,27 tỷ USD) do doanh nghiệp tự thu xếp, còn lại 80% (49 tỷ USD) đề nghị Nhà nước cho vay với lãi suất 0% trong thời gian 35 năm (VinSpeed) và 30 năm (THACO).
Cam kết tiến độ nhanh hơn 50% so với phương án công
Về tiến độ, VinSpeed cam kết hoàn thành toàn tuyến chỉ trong 5 năm, nhanh gấp đôi so với phương án 10 năm nếu Nhà nước tự đầu tư.
THACO đề xuất thực hiện theo hai giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Hà Nội – Hà Tĩnh và Nha Trang – TP.HCM, hoàn thành trong 5 năm.
- Giai đoạn 2: Các đoạn còn lại hoàn tất trong 2 năm tiếp theo.
Dự án dự kiến dài 1.541 km, điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP.HCM). Mục tiêu hoàn thành năm 2035, đưa Việt Nam vào nhóm quốc gia có hạ tầng đường sắt tốc độ cao đầu tiên trong khu vực.
Đề xuất quỹ đất phụ cận làm cơ chế hoàn vốn
Cả hai nhà đầu tư đều kiến nghị được giao quỹ đất phụ cận tuyến đường sắt để triển khai các dự án bất động sản và dịch vụ thương mại, tạo nguồn thu hoàn vốn đầu tư.
Đây được xem là cơ chế chia sẻ lợi ích công – tư thường thấy trong các dự án hạ tầng quy mô lớn, tuy nhiên vẫn cần sự xem xét kỹ lưỡng của Hội đồng tư vấn để đảm bảo hiệu quả kinh tế, xã hội và cân đối ngân sách Nhà nước.
Dự án hạ tầng mang tính biểu tượng
♦ Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam không chỉ có ý nghĩa chiến lược trong việc kết nối kinh tế vùng, mà còn là bước chuyển quan trọng trong định hướng phát triển hạ tầng xanh, giảm tải cho giao thông đường bộ và hàng không.
Với quy mô vốn lên tới 67 tỷ USD, dự án được đánh giá sẽ là bài thử lớn cho mô hình PPP (hợp tác công – tư) tại Việt Nam, đòi hỏi sự tham gia của các tập đoàn tư nhân có năng lực tài chính, công nghệ và kinh nghiệm triển khai hạ tầng quy mô quốc gia.
