Trung Quốc tạm ngừng mua dầu Nga: Cú sốc mới trên thị trường năng lượng toàn cầu ⚡️
Các tập đoàn dầu khí quốc doanh hàng đầu của Trung Quốc đã tạm ngừng mua dầu Nga vận chuyển bằng đường biển, sau khi Mỹ mở rộng lệnh trừng phạt nhắm vào hai “ông lớn” năng lượng Nga – Rosneft và Lukoil. Quyết định này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong mối quan hệ thương mại dầu mỏ giữa Bắc Kinh và Moscow, đồng thời tạo ra làn sóng chấn động trên thị trường năng lượng quốc tế.
🔻 Lệnh trừng phạt của Mỹ và phản ứng dây chuyền
Tuần qua, Washington đã công bố gói trừng phạt mở rộng nhằm vào các công ty, tàu vận chuyển và đối tác trung gian có liên quan đến hoạt động xuất khẩu dầu của Nga, trong nỗ lực siết chặt nguồn tài chính hỗ trợ cho cuộc xung đột ở Ukraine. Hai tập đoàn dầu khí khổng lồ Rosneft và Lukoil trở thành mục tiêu chính, khiến các đối tác quốc tế phải nhanh chóng điều chỉnh chiến lược nhập khẩu.
Trước diễn biến đó, bốn “ông lớn” dầu khí quốc doanh Trung Quốc gồm PetroChina, Sinopec, CNOOC và Zhenhua Oil đã đồng loạt tạm ngừng mua dầu Nga vận chuyển bằng đường biển trong ngắn hạn. Theo các nguồn tin trong ngành, các tập đoàn này lo ngại nguy cơ bị vướng vào vòng trừng phạt thứ cấp của Mỹ, ảnh hưởng đến hoạt động thương mại toàn cầu và hệ thống tài chính quốc tế của họ.
Hiện tại, cả bốn công ty đều chưa đưa ra bình luận chính thức, song giới phân tích cho rằng động thái này thể hiện sự thận trọng mang tính chiến lược, nhằm tránh các rủi ro pháp lý và tài chính khi Washington gia tăng áp lực trừng phạt.
⚙️ Ấn Độ và Trung Quốc cùng giảm mua: Doanh thu dầu Nga sụt mạnh
Không chỉ Trung Quốc, Ấn Độ – khách hàng lớn nhất của dầu thô Nga vận chuyển bằng đường biển – cũng được cho là chuẩn bị cắt giảm mạnh lượng nhập khẩu để tuân thủ lệnh trừng phạt mới của Mỹ.
Việc hai thị trường tiêu thụ dầu hàng đầu châu Á đồng loạt giảm mua có thể khiến doanh thu dầu mỏ của Nga lao dốc, đồng thời gây thiếu hụt nguồn cung trên thị trường toàn cầu, đẩy giá dầu có thể tăng trở lại trong thời gian tới.
🛢️ Quy mô nhập khẩu và sự phân hóa trong nội địa Trung Quốc
Theo số liệu từ Vortexa Analytics, Trung Quốc hiện nhập trung bình 1,4 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày bằng đường biển, trong đó phần lớn do các nhà máy lọc dầu tư nhân quy mô nhỏ (“teapot”) đảm nhận.
Các tập đoàn nhà nước chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ hơn nhiều — dưới 250.000 thùng/ngày trong 9 tháng đầu năm 2025, theo ước tính của Vortexa; trong khi hãng tư vấn Energy Aspects cho rằng con số này khoảng 500.000 thùng/ngày.
Công ty Unipec, đơn vị thương mại của Sinopec, đã ngừng mua dầu Nga từ tuần trước, sau khi Anh mở rộng danh sách trừng phạt, bao gồm Rosneft, Lukoil, một số tàu thuộc “hạm đội bóng tối” và thậm chí một nhà máy lọc dầu lớn của Trung Quốc.
Các nhà giao dịch quốc tế tiết lộ rằng phần lớn dầu Nga bán sang Trung Quốc hiện được Rosneft và Lukoil giao qua trung gian, thay vì hợp đồng trực tiếp. Trong khi đó, các nhà máy lọc dầu tư nhân Trung Quốc tạm thời ngừng nhập để đánh giá rủi ro, nhưng vẫn bày tỏ mong muốn tiếp tục mua dầu Nga nếu điều kiện pháp lý cho phép.
📉 Giá dầu ESPO giảm trước lệnh trừng phạt
Trước khi Mỹ công bố biện pháp trừng phạt mới, giá dầu ESPO giao tháng 11/2025 – loại dầu thô chủ lực của Nga xuất sang châu Á – đã giảm xuống mức chỉ cao hơn 1 USD/thùng so với dầu Brent chuẩn, thấp hơn đáng kể so với khoảng chênh 1,7 USD/thùng hồi đầu tháng 10/2025.
Dù vậy, Trung Quốc vẫn duy trì nhập khoảng 900.000 thùng dầu Nga/ngày qua đường ống, do PetroChina quản lý. Giới chuyên gia nhận định dòng chảy này sẽ ít bị ảnh hưởng bởi các biện pháp trừng phạt, do được xem là giao dịch song phương “ổn định” nằm ngoài phạm vi vận chuyển quốc tế.
🌍 Hệ lụy toàn cầu: Nguồn cung thay thế và nguy cơ tăng giá dầu
Các chuyên gia của Energy Aspects nhận định, với việc Nga mất đi hai khách hàng chiến lược là Ấn Độ và Trung Quốc, các quốc gia này sẽ buộc phải tìm nguồn cung mới từ Trung Đông, châu Phi và Mỹ Latinh.
Điều này có thể đẩy giá các loại dầu không bị trừng phạt lên cao, đồng thời tái định hình lại dòng chảy thương mại dầu toàn cầu trong những tháng cuối năm 2025.
Trong khi đó, Nga có thể phải tăng cường bán dầu chiết khấu sâu hơn cho các thị trường nhỏ hoặc trung gian “thân thiện”, song quy mô này khó bù đắp được lượng sụt giảm từ hai nền kinh tế châu Á hàng đầu.
🔮 Triển vọng: Bước ngoặt trong quan hệ năng lượng Nga – Trung
Động thái “tạm dừng chiến lược” của các tập đoàn Trung Quốc cho thấy Bắc Kinh đang đặt ưu tiên ổn định thương mại và tài chính quốc tế lên hàng đầu, thay vì đối đầu trực diện với các biện pháp của phương Tây.
Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng đây chỉ là gián đoạn tạm thời, bởi Trung Quốc vẫn coi dầu Nga là nguồn cung giá rẻ, ổn định và mang tính chiến lược cho an ninh năng lượng dài hạn.
Nếu Washington tiếp tục mở rộng trừng phạt sang các tổ chức trung gian và bảo hiểm vận chuyển, quan hệ năng lượng Nga – Trung có thể đối mặt thách thức chưa từng có, buộc hai nước phải xây dựng cơ chế thanh toán và logistics mới để duy trì hợp tác.
➡️ Tóm lại:
Việc Trung Quốc tạm ngừng mua dầu Nga không chỉ là phản ứng tạm thời trước sức ép trừng phạt, mà còn là tín hiệu cho thấy sự dịch chuyển sâu sắc trong cấu trúc thị trường dầu toàn cầu. Khi hai cường quốc châu Á cùng thận trọng, giá dầu thế giới có thể bước vào một giai đoạn biến động mạnh mới – nơi các quyết định chính trị, hơn bao giờ hết, sẽ định hình hướng đi của năng lượng toàn cầu.
....................................................
Liên hệ tư vấn đầu tư hàng hoá phái sinh: 0327.555.026
