Trong nhiều thập kỷ, thị trường nhôm toàn cầu gắn liền với trạng thái dư cung. Những lần “thắt chặt” nguồn cung trên Sàn giao dịch Kim loại London (LME) chỉ là kết quả của các chiêu thức tài chính – khi giới thương nhân và ngân hàng thao túng dòng chảy hàng tồn kho trong một thị trường ngập tràn kim loại dư thừa. Toàn bộ hệ sinh thái giao dịch tài trợ tồn kho từng được xây dựng trên giả định cơ bản: nguồn cung nhôm luôn dồi dào.
Tuy nhiên, bức tranh này đang đảo chiều một cách ngoạn mục. Theo các nhà phân tích của Citi, thị trường nhôm đang “bước vào tình trạng thâm hụt lớn nhất trong 20 năm qua.” Dự báo cho thấy giá nhôm sẽ tăng từ mức hiện tại khoảng 2.700 USD/tấn lên trên 3.000 USD – và duy trì ở mức cao – nhằm ngăn chặn nguy cơ thiếu hụt toàn cầu. Đây là sự dịch chuyển mang tính bước ngoặt đối với một thị trường vốn gắn liền với dư thừa công suất và giá thấp kéo dài.
Sản lượng Trung Quốc chạm trần
Nhân tố khởi phát sự thay đổi này nằm ở bức tranh nhôm của Trung Quốc. Kể từ năm 2002, sản lượng nhôm sơ cấp của Trung Quốc đã tăng từ 4 triệu tấn lên 43 triệu tấn vào năm 2024, chiếm tới 60% sản lượng toàn cầu. Dù đồng thời là nước tiêu thụ lớn nhất thế giới, tình trạng sản xuất dư thừa liên tục đã dẫn đến kỷ lục xuất khẩu sản phẩm bán thành phẩm, đạt 6,7 triệu tấn trong năm qua.
Nhưng Trung Quốc đang tiến sát mức trần công suất. Giới hạn sản lượng 45 triệu tấn/năm do chính phủ đặt ra gần như đã đạt được, với sản lượng tháng 8 đạt 44,5 triệu tấn. Dù các nhà máy có thể tăng biên độ hoạt động bằng cách nâng cường độ điện phân, Bắc Kinh cho thấy không có ý định nới giới hạn này – đồng nghĩa với việc chấm dứt chu kỳ tăng trưởng sản xuất nhôm không ngừng trong hai thập kỷ qua.
Thay đổi cấu trúc này đã bắt đầu tái định hình dòng chảy thương mại toàn cầu. Xuất khẩu nhôm thành phẩm của Trung Quốc giảm 9% trong 7 tháng đầu năm, trong khi nhập khẩu nhôm sơ cấp tăng 11% lên 1,5 triệu tấn – chủ yếu đến từ Nga.
Áp lực từ hàng tồn kho
Các lệnh trừng phạt nhôm Nga – cấm đưa kim loại sản xuất sau tháng 4/2024 vào hệ thống LME – đã đẩy khối lượng lớn chảy về Trung Quốc, làm suy giảm nguồn cung thanh khoản truyền thống của sàn. Dù một vị thế mua lớn đã chi phối thị trường từ tháng 5, lượng nhôm tồn kho trên LME vẫn không được bổ sung đáng kể.
Việc ghi nhận 156.000 tấn “nhập kho” trong giai đoạn cuối tháng 6 đến giữa tháng 8 hóa ra chỉ là sự hoán đổi hàng ngoài sổ trong hệ thống LME. Tổng tồn kho nhôm trên sàn kể từ tháng 5 vẫn quanh mức 700.000 tấn – giảm mạnh so với hơn 1 triệu tấn cùng kỳ năm ngoái và 3 triệu tấn cách đây bốn năm. Sự suy giảm tồn kho kịch tính này phản ánh quá trình tái cân bằng cung – cầu mang tính nền tảng.
Tư vấn đầu tư hàng hoá thông qua Sở giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV)
- Mobile/ z.a.lo: 0867 091 553 ( Để tham gia room )
- Link nhóm zalo tin tức hàng hóa phái sinh: https://zalo.me/g/mftltr823
Nguồn cung hạn chế
Ngoài Trung Quốc, sản xuất nhôm sơ cấp toàn cầu đã suy giảm có tính chu kỳ, chủ yếu do cạnh tranh xuất khẩu từ Trung Quốc – yếu tố lâu nay gây bức xúc cho chính phủ phương Tây. Dù mức thuế nhập khẩu 50% của cựu Tổng thống Trump có thể thúc đẩy một số nhà máy luyện nhôm của Mỹ hoạt động trở lại, năng lực sản xuất toàn cầu vẫn đối mặt với những trở ngại lớn.
Chi phí năng lượng cao đang buộc nhiều nhà máy đóng cửa. South32, chẳng hạn, cảnh báo sẽ phải ngừng hoạt động nhà máy luyện nhôm ở Mozambique nếu không đạt được hợp đồng điện khả thi vào cuối năm. Trong bối cảnh đó, gánh nặng bổ sung nguồn cung gần như dồn lên Indonesia – nơi các công ty Trung Quốc đang xây dựng nhà máy luyện mới để vượt qua hạn mức công suất trong nước.
Tuy nhiên, các dự án tại Indonesia tiềm ẩn rủi ro triển khai đáng kể. Trên giấy tờ, kế hoạch công bố đến 2030 có thể bổ sung 7 triệu tấn công suất, song Citi đánh giá con số thực tế chỉ khoảng 2,3 triệu tấn, do cạnh tranh năng lượng và hiệu quả kinh tế hạn chế trong phát triển nguồn điện tự cung ở mức giá hiện tại.
Kỷ nguyên khủng hoảng mới
Quá trình tái cân bằng cung – cầu này diễn ra đúng lúc nhu cầu tăng tốc từ các lĩnh vực chuyển đổi năng lượng, bao gồm tấm pin mặt trời và xe điện, càng làm gia tăng áp lực thiếu hụt. Khác với những “khủng hoảng nhôm” trong quá khứ vốn bắt nguồn từ dư cung – từ làn sóng kim loại hậu Liên Xô thập niên 1990 đến tình trạng sản xuất quá mức của Trung Quốc trong thế kỷ 21 – sự thiếu hụt hiện tại lại là thách thức hoàn toàn khác.
Thị trường nhôm đang ở bước ngoặt lịch sử, dịch chuyển từ tình trạng dư thừa kinh niên sang nguy cơ thâm hụt cấu trúc. Với một ngành công nghiệp vốn quen quản lý trạng thái dư cung, việc học cách vận hành trong bối cảnh khan hiếm sẽ đòi hỏi sự tái cấu trúc chiến lược căn bản trên toàn chuỗi giá trị.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Thị trường hàng hóa phái sinh là nơi giao dịch các hợp đồng dựa trên giá trị của các loại hàng hóa cơ bản như nông sản, năng lượng, kim loại, và nguyên liệu công nghiệp. Đây là công cụ giúp doanh nghiệp và nhà đầu tư quản lý rủi ro biến động giá, đồng thời tạo cơ hội sinh lời từ sự chênh lệch giá trong tương lai. Với sự phát triển của công nghệ và hội nhập kinh tế, thị trường này ngày càng thu hút sự quan tâm nhờ tính thanh khoản cao và khả năng đa dạng hóa danh mục đầu tư.
***Tư vấn đầu tư hàng hoá thông qua Sở giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV)***
- Hợp pháp - Minh Bạch - Thanh khoản cao tiêu chuẩn quốc tế
- Mua bán 2 chiều LONG SHORT - Giao dịch T0 - Đòn bẩy 20 lần không lãi vay Margin - Liên thông 52 quốc gia
- Mobile/ z.a.lo: 0867 091 553 ( Để tham gia room )
- Link nhóm zalo tin tức hàng hóa phái sinh: https://zalo.me/g/mftltr823